کلینیک لیزر موهای زائد , کلینیک جوانسازی پوست

عمل جراحی تعویض مفصل ران یکی از کارا ترین روش های از بین بردن مشکلات ناشی از آرتروز و ساییدگی مفصل لگن و ران است. در این مقاله مشخص میکنیم که جراحی تعویض مفصل لگن چگونه میتواند درد و دیگر مشکلات ناشی از آرتروز را از بین ببرد.

روش های درمان آرتروز و ساییدگی مفصل ران

آرتروز یا استئوآرتریت یا آنطور که مردم میگویند ساییدگی مفصل، نوعی بیماری مفصلی است که معمولا با خراب شدن غضروف مفصلی شروع میشود و بدنبال آن تغییرات دیگری در مفصل و بافت های اطرف آن ایجاد میگردد که نتیجه آن درد و محدودیت حرکتی در مفصل گرفتار شده است. مفصل ران در ناحیه لگن هم میتواند دچار آرتروز و ساییدگی شود.

نوع درمانی که پزشک برای آرتروز و ساییدگی مفصل ران در نظر میگیرد بسته به عوامل مختلفی مانند شدت ساییدگی، سن بیمار، وجود بیماری های همراه و یا بیماری های زمینه ای متفاوت است.

در مراحل ابتدایی میتوان درد بیمار را با کمک اقداماتی مانند استفاده از داروهای مسکن و یا ضد التهاب، کم کردن فعالیت های بدنی فرد و گرم نگه داشتن موضع درد کاهش داد.

در مراحل پیشرفته تر آرتروز لگن، میتوان از اعمال جراحی استئوتومی استفاده کرد. با این حال وقتی شدت آرتروز و ساییدگی زیاد باشد بهترین راه درمان استفاده از عمل جراحی تعویض مفصل ران است.

چگونگی انجام جراحی تعویض مفصل لگن

در عمل جراحی تعویض مفصل ران استخوان های تشکیل دهنده مفصل از بدن خارج شده و با اجزاء مصنوعی جایگزین میگردند.

در این نوع از عمل جراحی سر و قسمتی از گردن استخوان ران خارج شده و سپس سطح داخلی استابولوم کاملا تراش داده میشود تا به شکل یک نیمکره کامل درآید.

سپس در داخل این نیمکره استخوانی یک نیمکره فلزی قرار داده شده و محکم میشود. درون این نیمکره فلزی یک نیمکره دیگر از جنس پلی اتیلن یا فلز و یا سرامیک قرار داده میشود.

از طرف دیگر بجای سر استخوان ران یک سر فلزی یا سرامیکی گذاشته میشود. با قرار گرفتن سر و کاسه مصنوعی در کنار هم مفصل مصنوعی تشکیل میشود.

تعویض مفصل ران موجب میشود تا درد لگن با منشا مفصل ران از بین برود.

مزایای جراحی تعویض مفصل لگن

آرتروز و ساییدگی مفصل ران میتواند موجب درد شدید در کشاله ران و لگن شود. جراحی تعویض مفصل لگن و ران میتواند این درد را از بین ببرد.

آرتروز و ساییدگی مفصل ران موجب محدود شدن حرکات آن میشود. بیمار مبتلا به آرتروز دچار خشکی مفصلی شده و نمیتواند ران خود را به راحتی حرکت دهد. با جایگزینی مفصل ساییده شده با یک مفصل مصنوعی حرکات اندام تحتانی بیمار تا حد زیادی بهبود میابد.

ساییدگی در مفصل ران موجب کم شده ارتفاع سر استخوان ران شده که نتیجه آن کوتاه شدن اندام تحتانی است. این کوتاهی بعد از تعویض مفصل از بین خواهد رفت.
آرتروز و ساییدگی مفصل ران میتواند موجب لنگش بیمار شود. این لنگش به علت درد و کوتاهی اندام و ضعف عضلات لگن ایجاد میشود. با تعویض مفصل ران لنگش بیمار تا حد زیادی بهبود میابد.
 
پس یک جراحی تعویض مفصل ران و لگن میتواند درد و محدودیت حرکتی و کوتاهی پا و لنگش بیمار را که در اثر آرتروز و ساییدگی مفصل ران ایجاد شده بهبود دهد.
 
با کنترل این چهار عامل راه رفتن فرد به حالت طبیعی خود برگشته و این میتواند تاثیر فوق العاده ای را بر کیفیت زندگی او برجای بگذارد.

بسیاری از مردم و حتی پزشکان فکر میکنند عمل جراحی تعویض مفصل ران فقط باید در سنین بالا انجام شود. این تفکر چه پایه ای دارد و تا چه حد درست است. جراحی تعویض مفصل لگن و ران را در چه سنینی میتوان انجام داد.

تعویض مفصل ران یکی از موفقیت آمیزترین اعمال جراحی در انسان است. این درمان میتواند بیمار را از درد جانکاهی که مدت ها وی را از داشتن یک زندگی مولد و شاد بازداشته است برهاند.

عمل جراحی تعویض مفصل لگن و ران از حدود 70 سال قبل معمول شده و بتدریج گسترش یافته و پیشرفت کرد.

در ابتدا مفاصل مصنوعی لگن که استفاده میشد عمر مفید زیادی نداشته و بعد از چند سال نیاز به تعویض داشتند ولی بتدریج و در طول دهه های گذشته پیشرفت های تکنیکی زیادی هم در زمینه طراحی و ساخت مفاصل مصنوعی و هم تکنیک های جراحی بوجود آمد.

بتدریج عوارض اعمال جراحی تعویض مفصل لگن کمتر شده و عمر مفاصل مصنوعی افزایش پیدا کرد و این روند همچنان به طرف بهتر شدن ادامه دارد.

سن مناسب برای تعویض مفصل ران

چرا قبلا تعویض مفصل لگن و ران را فقط در افراد مسن انجام میدادند

در سالهایی که عمل جراحی تعویض مفصل ران هنوز در دوران طفولیت خود بسر میبرد جراحان معمولا در انتخاب بیماران برای عمل جراحی احتیاط کرده و هر کسی را عمل نمیکردند. بیماران معمولا از افرادی با سن بالا انتخاب میشدند. علت این انتخاب چند چیز بود

به همین خاطر پزشکان جراح ارتوپد معمولا به کسانی که در سن جوانی و حتی میانسالی دچار ساییدگی مفصل ران میشدند توصیه میکردند تا درد ناشی از ساییدگی را تحمل کرده و از دارو استفاده کنند تا وقتی سن آنها بالاتر رفت عمل جراحی تعویض مفصل لگن را انجام دهند. در این فلسفه و طرز فکر امروزه تا حدود زیادی تجدید نظر شده است.

همانطور که گفته شد با پیشرفت های تکنیکی زیادی که در زمینه طراحی و ساخت مفاصل مصنوعی لگن و در تکنیک های جراحی بوجود آمده بتدریج عوارض اعمال جراحی کمتر شده و عمر مفاصل مصنوعی افزایش پیدا کرده است و امروزه اعمال جراحی تعویض مفصل لگن و ران را حتی در جوان های با سن 18-16 ساله هم انجام میدهند.

تاخیر در انجام جراحی تعویض مفصل ران چه مشکلاتی را به همراه دارد

وقتی مفصل ران دچار ساییدگی و تخریب شده و درد مفصل موجب شد تا بیمار نتواند زندگی فعال و شادابی داشته باشد میتوان عمل جراحی تعویض مفصل ران را انجام داد.

منتظر ماندن برای اینکه عمل جراحی در سن بالاتری انجام شود میتواند مشکلاتی را برای بیمار بوجود آورد.

ساییدگی و آرتروز بیماری پیشرونده ای است. متوقف نمیشود و بتدریج موجب میشود تا استخوان های بیمار بیشتر خراب شده و از بین بروند.

هر چه استخوان های بیشتری در ناحیه مفصل ران از بین میروند انجام عمل جراحی تعویض مفصل مشکل تر شده و احتمال موفقیت جراحی هم کمتر میشود.

برای اتصال مفصل مصنوعی به لگن باید استخوان به اندازه کافی در حفره استابولوم و بالای استخوان ران وجود داشته باشد و وقتی به علت طولانی شدن بیماری این استخوان ها از بین میروند مشکلات بیشتر میشود

تاخیر در عمل جراحی موجب بالاتر رفتن سن بیمار میشود و در سنین بالاتر تحمل بدن برای یک عمل جراحی سنگین کمتر میشود. بیماری های داخلی بیشتر میشوند و احتمال برور عوارض در سن بالاتر بیشتر میشود

تغییرات مفصل ران در نیمه دررفتگی و دیسپلازی

مفصل ران نتیجه قرار گرفتن سر استخوان ران در حفره استابولوم لگن است. وقتی سر استخوان ران در خارج از حفره قرار میگیرد به آن دررفتگی میگویند.

این دررفتگی ها میتواند به علل متفاوتی مانند اختلالات عصبی و عضلانی، عفونت و یا ضربه ایجاد شوند ولی یکی از علل مهم آن دررفتگی مادرزادی است.

در غالب اوقات دررفتگی مادرزادی مفصل ران کامل نیست که به آن نیمه دررفتگی یا دیسپلازی مفصل ران میگویند. در این وضعیت سر استخوان ران کمی به سمت بیرون و بالا جابجا شده ولی همچنان ارتباط خود با حفره استابولوم را حفظ کرده است.

حفره استابولوم در این بیماران تغییر شکل داشته و کم عمق تر از معمول بوده و بجای اینکه بشکل نیمکره باشد کمی کشیده تر و به شکل نیمی از یک تخم مرغ است.

حرکت سر استخوان ران در این حفره نامتقارن موجب وارد شدن نیروهای نامتقارن، هم به سر استخوان ران و هم به حفره استابولوم شده و بتدریج لایه غضروفی این دو از بین رفته و علائم ساییدگی و آرتروز مفصلی ایجاد میشود. شروع آرتروز همراه میشود با بروز درد و محدودیت حرکتی در مفصل ران.

سیر نیمه دررفتگی ران و نیاز به جراحی تعویض مفصل لگن

در مواردی که دیسپلازی مفصل ران در زمان کودکی درمان نشود بیمار ممکن است اصلا متوجه وجود آن نگردد. گاهی اوقات تنها علامت آن ممکن است لنگش مختصری در حین راه رفتن باشد.

بتدریج و با افزایش سن علائم ساییدگی مفصل شروع شده و بیمار در دهه سوم و چهارم عمر دچار درد و محدودیت حرکتی و کوتاهی اندام شده و لنگش او شدیدتر میگردد.

در این مرحله درمان بیمار با استفاده از عمل جراحی تعویض مفصل ران انجام میشود. با انجام این عمل جراحی درد بیمار از بین رفته و مفصل راحت تر و روان تر حرکت میکند. کوتاهی اندام بیمار رفع شده و لنگش وی تا حد زیادی از بین میرود.

 تعویض مفصل لگن

نکات مهم در تعویض مفصل مبتلا به دیسپلازی لگن

تعویض مفصل در بیمار مبتلا به دیسپلازی یا نیمه دررفتگی مادرزادی مفصل ران نیازمند توجه به نکات خاصی است

•     در این بیماران شکل حفره استابولوم تغییر کرده است. در مواردی که این تغییر شکل زیاد باشد قسمتی از استخوان خورده شده و وجود ندارد و این عامل میتواند مانعی جدی در اتصال مناسب مفصل مصنوعی به حفره استابولوم باشد.
•     در این صورت ممکن است نیاز به استفاده از پیوند استخوان یا استفاده از انواع خاصی از مفصل مصنوعی باشد.
•     در این بیماران چرخش سر و گردن استخوان ران هم تغییر کرده و پزشک جراح باید به آن توجه کند تا بتواند مفصل مصنوعی را در وضعیت مناسبی قرار دهد
•     در این بیماران به علت تغییر در آناتومی اطراف مفصل ران و جابجایی محل عروق و اعصاب احتمال آسیب به آنها در حین جراحی بیش از یک تعویض مفصل معمولی است
•     در این بیماران معمولا استخوان های اضافی زیادی در داخل و زیر حفره استابولوم تشکیل شده که پزشک جراح باید آنها را با دقت خارج کند
• گرچه انجام یک عمل جراحی تعویض مفصل موفق در دیسپلازی یا نیمه دررفتگی مفصل ران نیازمند مهارت و دقت جراح است ولی بسیاری از این بیماران بعد از عمل تعویض مفصل احساس رضایت کرده و میتوانند بدون درد و محدودیت حرکت راه رفته و لنگش آنها هم تا حدود زیادی از بین میرود.

یکی از راه های درمان بیماری سیاه شدن سر استخوان ران انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران است ولی این نوع از درمان چه موقع لازم است و چه کمکی میتواند به درمان بیماری بکند. آیا هر کسی که سر استخوان رانش سیاه شده باید تعویض مفصل بکند و اگر این جراحی را انجام دهد میتواند انتظار چه چیزهایی را داشته باشد.

روند سیاه شدن سر استخوان ران در لگن

سیاه شدن سر استخوان ران بیماری است که به علت نرسیدن خون به آن ناحیه بوجود میاید. در بسیاری از موارد علت نرسیدن خون، مصرف داروهای حاوی کورتون مانند پردنیزولون و یا مصرف الکل است.

کسانی که جراحی پیوند کلیه انجام داده اند، بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل، در بیماری کیسون در غواصان و در بعضی حالات دیگر هم احتمال بروز این بیماری زیاد است. البته در مواردی هم هیچ علت زمینه ای برای بروز آن پیدا نمیشود.

تاثیر جراحی تعویض مفصل در درمان سیاه شدن سر استخوان ران

در صورتی که این بیماری در هنگامی که هنوز سر استخوان ران تغییر شکل نداده تشخیص داده شود ممکن است بتوان با انجام عمل جراحی دکمپرشن جلوی پیشرفت آن را گرفت.

با این حال وقتی بیماری دیر تشخیص داده شود و سر استخوان ران تغییر شکل داده باشد معمولا تنها راه درمان درد و محدودیت حرکتی در بیمار انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران است.

این عمل جراحی میتواند درد و محدودیت حرکتی و کوتاهی اندام تحتانی بیمار را برطرف کرده و بیمار را به یک زندگی فعال برگرداند.

پس هر کسی که دچار نکروز یا سیاه شدگی سر استخوان ران است نیاز به جراحی تعویض مفصل ندارد. این جراحی تنها در آن دسته از بیماران انجام میشود که سر استخوان ران تغییر شکل یافته و مفصل ران وارد یک چرخه معیوب تخریب و آرتروز شده است.

 

نکات مهم در جراحی تعویض مفصل ران برای سیاه شدگی سر

جدای از منافع زیادی که انجام تعویض مفصل ران برای این بیماران دارد ملاحظات خاصی باید برای انجام جراحی این بیماران مد نظر قرار گیرد

•     احتمال دررفتگی مفصل مصنوعی در بیمارانی که به علت سیاه شدن سر استخوان ران نیاز به انجام تعویض مفصل دارند بیش از بیمارانی است که به علت آرتروز نیاز به جراحی خواهند داشت.
•     به همین منظور پزشک جراح باید اقداماتی را در حین جراحی اتخاذ کند تا احتمال بروز این عارضه را کاهش دهد
•     ممکن است به علت پرخونی کپسول مفصل ران در این بیماران، خونریزی حین جراحی کمی بیش از معمول باشد. توجه جراح به این مسئله میتواند تا حد زیادی به بیمار کمک کند
•     در صورتی که مشکلات قبلی بیمار که منجر به سیاه شدگی سر استخوان شده اند همچنان ادامه داشته باشند باید متناسب با آنها اقدامات خاصی انجام شود
•     بیماران مبتلا به سیاه شگی سر استخوان ران معمولا افراد جوانی هستند. نیاز جوان ها به فعالیت بدنی و نوع فعالیتی که آنها انجام میدهند قدری با افراد مسن تر تفاوت دارد.
•     در این افراد باید از مفاصل مصنوعی خاصی استفاده شود تا بیمار بتواند بعد از جراحی راحت تر فعالیت کند و مفصل مصنوعی عمر بیشتری داشته باشد
•     در صورتی که بیمار قبلا تحت عمل جراحی دکمپرشن یا گرافت در ناحیه لگن قرار گرفته باشد ممکن است تغییراتی در استخوان بالای ران ایجاد شود که عمل جراحی تعویض مفصل ران را با سختی هایی همراه کند.
•     پزشک جراح باید به این تغییر شکل ها توجه کافی داشته باشد تا کارگذاری مفصل مصنوعی به خوبی صورت پذیرد
•     کپسول مفصل ران در بیماران مبتلا به سیاه شدن سر استخوان ران شل و قابل انعطاف است و همین امر موجب میشود که جراحی این افراد در دست جراحی که آشنایی کافی با این موضوع نداشته باشد موجب بلند شدن طول پا بعد از جراحی شود